Het achtvoudige pad: yoga integreren in je dagelijkse leven

Dit lees je allemaal in deze blog!

Ik geloof dat yoga meer is dan alleen op de mat staan. En het achtvoudige pad sluit hier mooi op aan. Je kunt ze zien als een soort leefregels, of als de Tien Geboden uit de Bijbel. Het klinkt ergens logisch om ernaar te streven, maar toch is het lastig. Door je bewust te zijn van de regels, is het al makkelijker om ernaar te streven. Tijdens mijn yogaopleiding in India leerde ik meer over het achtvoudige pad van Patanjali. Het vindt zijn oorsprong in de Ashanga yoga, waar ook weer de basis van Hatha yoga ligt. Het is een prachtige lijst met mooie leefregels om naar te streven. Als een soort stip op de horizon. 

Het achtvoudige pad bestaat uit 8 onderdelen. Deze onderdelen vormen samen het geheel van yoga. Het vertelt je niet alleen wat je moet doen tijdens het beoefenen van yoga, maar hierdoor ontdek je ook meer waar yoga nu eigenlijk echt omdraait. En dat is dus niet het aanraken van je neus met je tenen. 

Waar komt het achtvoudige pad vandaan?

Het achtvoudige pad is een belangrijk concept in het boeddhisme en wordt toegeschreven aan de Boeddha, Siddhartha Gautama. Het is een van de belangrijkste aspecten van de Vier Edele Waarheden die de basis vormen van het boeddhistische geloof.

Volgens de boeddhistische traditie verkreeg de Boeddha verlichting tijdens zijn meditatie onder de Bodhi-boom en ontwikkelde hij het achtvoudige pad als een manier om het lijden te verminderen en een einde te maken aan de cyclus van wedergeboorte. Het pad bestaat uit acht stappen: juiste kennis, juiste intenties, juiste spraak, juiste handelingen, juiste levensonderhoud, juiste inspanning, juiste mindfulness en juiste concentratie. Het pad wordt beschouwd als een geleidelijk proces dat leidt tot spirituele groei en verlichting.

Het achtvoudige pad is een van de belangrijkste concepten van het boeddhisme en wordt nog steeds gebruikt als leidraad voor de beoefening van meditatie en de ontwikkeling van spiritueel bewustzijn.

Waarom is het achtvoudige pad zo belangrijk?

Het achtvoudige pad is belangrijk omdat het een praktische en toegankelijke gids biedt voor mensen die op zoek zijn naar spirituele ontwikkeling en verlichting. Het pad richt zich op het dagelijks leven en biedt concrete richtlijnen voor hoe men juist kan handelen en denken. Door het volgen van het achtvoudige pad kan men stap voor stap werken aan het verminderen van lijden en het bereiken van innerlijke vrede en wijsheid.

Het achtvoudige pad is ook belangrijk omdat het de basis vormt van de boeddhistische ethiek. Het benadrukt de noodzaak van juist gedrag en het vermijden van schadelijke handelingen, woorden en gedachten. Het pad moedigt ook de ontwikkeling van positieve eigenschappen zoals mededogen, vriendelijkheid en wijsheid aan.

Bovendien is het achtvoudige pad belangrijk omdat het een integraal onderdeel is van de Vier Edele Waarheden, die de kern vormen van het boeddhistische geloof. Het pad biedt een praktische manier om de eerste edele waarheid, namelijk het lijden, te begrijpen en er mee om te gaan.

Beknopt: Waar bestaat het achtvoudige pad uit?

In het kort, het achtvoudige pad is belangrijk omdat het een praktische gids biedt voor spirituele ontwikkeling en innerlijke vrede, ethische richtlijnen biedt voor juist handelen, en omdat het deel uitmaakt van de kern van het boeddhistische geloof. Kort gezegd bestaat het achtvoudige pad uit de volgende punten. Maar hierna gaan we ze stap voor stap even na! 

  1. Juiste kennis: Het ontwikkelen van juiste kennis en begrip van de Vier Edele Waarheden en andere boeddhistische leerstellingen.

  2. Juiste intenties: Het cultiveren van juiste intenties, zoals de intentie om mededogen te ontwikkelen en schadelijke gedachten te vermijden.

  3. Juiste spraak: Het vermijden van schadelijke spraak, zoals liegen, roddelen en kwetsen, en in plaats daarvan spreken op een wijze die vriendelijk, oprecht en behulpzaam is.

  4. Juiste handelingen: Het vermijden van schadelijke handelingen, zoals doden, stelen en seksueel wangedrag, en in plaats daarvan handelen op een wijze die ethisch en behulpzaam is.

  5. Juiste levensonderhoud: Het kiezen van een beroep dat ethisch verantwoord is en bijdraagt aan het welzijn van anderen.

  6. Juiste inspanning: Het zich inspannen om schadelijke gedachten en gewoonten te verminderen en positieve eigenschappen te ontwikkelen.

  7. Juiste mindfulness: Het ontwikkelen van bewustzijn en aandacht voor het huidige moment en het vermijden van afleiding door de geest.

  8. Juiste concentratie: Het ontwikkelen van mentale stabiliteit en concentratie door middel van meditatie.

Doe mee met de proefweek

Wil jij ervaren of yoga iets voor jou is? Je kan nu beginnen met de proefweek van de online cursus 365 dagen Selfcare Yoga. Dan kun je een week uitproberen of deze cursus, die vol zit met yoga, iets voor jou is!

Stap 1: Yamas

Het eerste punt van het achtvoudige pad draait om aardig en respectvol naar je medemens zijn. Dit punt is weer opgedeeld in een paar andere punten. Namelijk dat je geen geweld mag gebruiken naar anderen en dat je liefdevol en aardig bent. Doe je dit? Dan krijg je ook minder agressie terug. Je spreek altijd de waarheid. De woorden die je kiest en gebruikt bepalen de energie en daarnaast doe je wat je zegt. Je steelt niet van anderen, maar ook niet van jezelf. Hiermee bedoelen ze spullen, maar ook integriteit en respect kun je stelen. Ook van jezelf door bepaalde daden. Het vierde punt is dat je je energie op de juiste manier dient te gebruiken. Het verdelen van je energie betekent bijvoorbeeld dat je niet gaat drinken en stappen wanneer je weet dat je moe bent of de volgende dag iets belangrijks hebt. Je geeft ook niet alleen energie aan een ander, je bewaart ook energie voor jezelf. Balans is key hierin. Het laatste punt van yamas is dat je vrij van hebzucht bent. Hierbij draait het om verlangens. Kun je jouw verlangens weerstaan? Maak je keuzes op de lange termijn of op de korte termijn? Als je bijvoorbeeld ineens een craving hebt, kies je dan voor een zak chips? Lekker op de korte termijn, maar natuurlijk niet goed op de lange termijn. 

Stap 2: Niyamas 

Waarbij Yamas meer gericht is op de buitenwereld, is niyamas dat meer op jouw binnenwereld. De 5 niyamas zijn simpel:

  • Zorg goed voor je lichaam, houd het schoon en puur. Net zoals je geest.
  • Wees tevreden met de dingen die je hebt. 
  • Beheers je geest en kies voor een sober leven. 
  • Maak tijd voor zelfreflectie en zelfbewustzijn. 
  • Besef dat er meer is in dit universum dat groter is dan jijzelf. Dit kan voor jou God zijn of Allah, maar ook de krachten van het universum. 

Stap 3: Asana

Nu komen we bij het stukje wat je op de mat doet. Asana betekent houding. En het zijn de vele houdingen die we doen tijdens yogalessen. Deze houdingen zijn niet bedoeld om fit te worden, dit is slechts een extra effect ervan. De houdingen zijn namelijk eigenlijk bedoeld om de aandacht naar binnen te keren. Dus dat je controle krijgt over je lichaam, geest, adem en hart. 

Stap 4: Pranayama

Prana betekent levensenergie. Deze energie zit in alles. In ons, in de natuur en in dieren. Hierdoor kunnen we leven en ademen. Pranayama betekent eigenlijk dat je ademhaling goed en juist is. Waardoor je beter en rustiger kunt leven. Daarom is ademen tijdens een yogales zo belangrijk. 

De eerste 4 stappen van het achtvoudige pad zijn vooral heel praktisch en kun je vooral doen, waardoor je meer yoga in je dagelijkse leven weet te integreren. De andere 4 zijn meer gericht op het bereiken van een hoger niveau. Bijvoorbeeld wat Boedha deed. Dat is misschien niet voor ons allemaal haalbaar, maar het is wel interessant om er mee bezig te gaan. Als we al 1% weten te integreren in ons dagelijkse leven, maken we het onszelf ook 1% makkelijker. Toch? 

Stap 5: Pratyahara

Je minder laten afleiden door de prikkels van je zintuigen, oude yogi’s gebruikten dit om zich beter te kunnen focussen op hun houdingen en meditatie. En in de wereld waarin we nu leven, zijn er natuurlijk constant prikkels. Niet alleen van onze telefoon bijvoorbeeld. Maar ook van het eten. We zijn gewend om meer e-nummers te eten. We worden constant geëntertaind door televisie, radio en muziek. Maar dat blijft erover als je alles weg doet? Dan worden we onrustig. En daarom goed om eens in de week een complete offline dag te hebben. Lekker mediteren, wandelen en lezen. Leven zonder schermpje. 

Stap 6: Dharana 

Dit punt is wat lastiger, het gaat namelijk om het volledig kunnen focussen op één punt. En hoe beter je wordt in het focussen op alleen je ademhaling bijvoorbeeld of op een mantra, hoe meer je jouw gedachten kunt kalmeren. En dat kalmeren is dan natuurlijk wel weer heel erg fijn. Dit punt kun je trainen door regelmatig ademhalingsoefeningen te doen. 

Stap 7: Dhyana 

Na ademhalingsoefeningen komt het trainen met meditatie. Dit is het punt waarop er (ooit) helemaal geen gedachtes meer zijn. Meer in het hier en nu kun je niet zijn. En daardoor ervaar je volledig wat je nu aan het doen bent. Dat is mindfulness pur sang! 

Stap 8: Samadhi 

Als je alle bovenstaande punten van het achtvoudige pad hebt geïntegreerd in je dagelijkse leven, kan het zijn dat je tot het laatste en achtste punt komt: namelijk het samensmelten van alles om je heen. Je lichaam, zintuigen en geest zijn volledig één en je voelt je volledig verbonden met alles om je heen. Daarom zijn ook alle onderdelen gelijk aan elkaar. Het een is niet beter dan het ander en je werkt aan alle onderdelen tegelijkertijd om deze samensmelting te creëren. Dit gevoel kan je soms overvallen. Het kan ervoor zorgen dat je helemaal ontspannen en in het reine bent. Het is een momentopname, een geluksgevoel, een vlaag van mindfulness. 

Tips om het Achtvoudige Pad dagelijks toe te passen:

Hier zijn vijf tips voor het dagelijks toepassen van het Achtvoudige Pad:

  1. Wees bewust van je gedachten en acties: Bewustzijn is een van de belangrijkste aspecten van het Achtvoudige Pad. Probeer jezelf regelmatig af te vragen of je gedachten en acties bijdragen aan het creëren van positieve energie en innerlijke vrede. Als je merkt dat je geest afdwaalt naar negatieve gedachten, probeer dan je aandacht te richten op iets positiefs.

  2. Cultiveer meditatie: Meditatie is een essentieel onderdeel van het Achtvoudige Pad en kan helpen bij het ontwikkelen van mindfulness en innerlijke vrede. Neem elke dag de tijd om te mediteren, zelfs als het maar een paar minuten is. Je zult merken dat je geest rustiger wordt en dat je beter in staat bent om te concentreren.

  3. Leef met compassie: Compassie en vriendelijkheid zijn belangrijke waarden binnen het Boeddhisme. Probeer in je dagelijks leven meer compassie te tonen voor anderen. Wees vriendelijk en begripvol, ook als iemand iets doet wat je niet leuk vindt. Probeer jezelf in hun schoenen te plaatsen en te begrijpen waarom ze handelen zoals ze doen.

  4. Wees eerlijk en ethisch: Eerlijkheid en ethiek zijn belangrijk binnen het Achtvoudige Pad. Probeer altijd eerlijk te zijn, zelfs als het moeilijk is. Houd je aan morele principes en probeer te leven volgens de principes van het juiste handelen.

  5. Wees dankbaar: Dankbaarheid is een belangrijk aspect van het Achtvoudige Pad. Probeer jezelf regelmatig eraan te herinneren om dankbaar te zijn voor wat je hebt. Neem elke dag de tijd om dingen op te noemen waar je dankbaar voor bent, hoe klein ze ook zijn. Dit zal helpen om een gevoel van dankbaarheid en tevredenheid te cultiveren en je te concentreren op de positieve aspecten van het leven.

Het Achtvoudige Pad op dagelijkse basis

Om het achtvoudige pad dagelijks toe te passen in je leven, kun je beginnen met het ontwikkelen van juiste kennis en begrip van de boeddhistische leer. Vervolgens kun je je concentreren op het cultiveren van juiste intenties, zoals het ontwikkelen van mededogen en het vermijden van schadelijke gedachten.

Door bewust te letten op je woorden en vriendelijke communicatie te gebruiken, kun je juiste spraak ontwikkelen. Juiste handelingen kunnen worden ontwikkeld door ethisch en behulpzaam te handelen in plaats van schadelijke handelingen te verrichten.

Om juiste levensonderhoud te ontwikkelen, kun je kiezen voor een beroep dat ethisch verantwoord is en bijdraagt aan het welzijn van anderen. Juiste inspanning kan worden ontwikkeld door schadelijke gedachten en gewoonten te verminderen en positieve eigenschappen te ontwikkelen.

Juiste mindfulness kan worden ontwikkeld door bewustzijn en aandacht voor het huidige moment en het vermijden van afleiding door de geest. Ten slotte kan juiste concentratie worden ontwikkeld door middel van meditatie en het ontwikkelen van mentale stabiliteit en concentratie.

Door deze stappen dagelijks toe te passen, kun je werken aan het verminderen van lijden en het bereiken van innerlijke vrede en verlichting.